Πυρογραφία

Ξυλογλυπτική

Χωριάτικο Ψωμί

Το Ψωμί από αρχαιοτάτων χρόνων ήταν το βασικό είδος διατροφής. Σήμερα εξακολουθεί να είναι όχι μόνο το πιο βασικό αλλά και το πιο εύγεστο τρόφιμο. Μια μεγάλη ποικιλία ψωμιών είναι στην διάθεση των καταναλωτών καθημερινά.

Στο Μαρί όμως υπάρχει το παραδοσιακό ψωμί που κατασκευάζεται με τον παλιό πατροπαράδοτο τρόπο. Είναι το γνωστό χωριάτικο ψωμί. Ο τρόπος κατασκευής του γίνεται με τον ίδιο ακριβώς τρόπο όπως τον έκαναν οι πρόγονοι μας σε διάφορες περιοχές του νησιού.

Μια γυναίκα από την Μηλιά Αμμοχώστου, η κ. Χριστίνα Χατζούλλα, εξακολουθεί μέχρι σήμερα να κατασκευάζει το χωριάτικο ψωμί με τον ίδιο τρόπο που το κατασκεύαζε ο πατέρας της, ο παππούς της και ο προπάππος της.

Τρόπος κατασκευής.

Η κατασκευή του ψωμιού γίνεται με προζύμι. Η κατασκευή του προζυμιού γίνεται με τον Αγιασμό του Τιμίου Σταυρού που γίνεται στις 14 Σεπτεμβρίου. Με το Αγίασμα αυτό και λίγο αλεύρι γίνεται μέρος του προζυμιού. Μένει 3 μέρες σκεπασμένο για να γίνει η πρώτη ζύμωση. Ακολούθως προσθέτετε ακόμη λίγος Αγιασμός και λίγο αλεύρι ζυμώνονται όλα μαζί και μετά από 3 μέρες γίνεται η ίδια διαδικασία. Έτσι μετά από εννιά μέρες έχουμε έτοιμο το προζύμι. Το προζύμι αυτό ανανεώνεται και διατηρείται ολόχρονα.

Από το βράδυ το προζύμι είναι έτοιμο. Πρέπει το προζύμι να διαλυθεί με λίγο χλιαρό νερό. Έπειτα ανακατεύουμε το προζύμι με χωριάτικο αλεύρι, φαρίνα, νερό και λίγο αλάτι, μέχρι να γίνει η ζύμη κατάλληλη. Ακολούθως γίνεται το κόψιμο του σε τεμάχια περίπου ενός κιλούβάρος, αλευρώνεται (δκιάρτισμα) και μετά τοποθετούνται στο κουποσάνιδο (ειδικό πατροπαράδοτο ξύλινο εργαλείο που χρησιμοποιείται για την κατασκευή του ψωμιού) που είναι ήδη σκεπασμένο με ύφασμα. Σε κάθε κούπα του κουποσάνιδου υπάρχει αλεύρι με σπόρους μαυρόκοκκου (αρωματικοί σπόροι). Σκεπάζονται με κουβέρτα για τρεις περίπου ώρες. Ο παραδοσιακός φούρνος είναι ήδη έτοιμος στην απαιτούμενη θερμοκρασία και ακολούθως τα ψωμιά με την βοήθεια του φουρνόφτιου (μακρύ ξύλινο εργαλείο που με αυτό βάζουν τα ψωμιά στο φούρνο) αφού προηγουμένως τα ψωμιά έχουν χαραχθεί με λεπίδα μπαίνουν στο φούρνο για ψήσιμο που διαρκεί μια ώρα. Στην συνέχεια τα ψωμιά πάλι με την βοήθεια του φουρνόφτιου βγαίνουν από τον φούρνο και είναι έτοιμα για κατανάλωση.

Με τον ίδιο τρόπο γίνονται εκτός από το κανονικό ψωμί, το μαύρο ψωμί, το ψωμί ολικής αλέσεως, παξιμάδια, γλισταρκές, άρτοι, παννυχίδες για γιορτές και μνημόσυνα στην εκκλησία.

Παραδοσιακό Χαλλούμι

Λόγω της σύνθεσης της προσφυγικής κοινότητας Μαρί οι παραδοσιακές κατασκευές του χαλουμιού είναι από τις διάφορες περιοχές των κατεχομένων εδαφών της Κύπρου.

Το χαλούμι είναι πατροπαράδοτο προϊόν της Κύπρου και κατασκευάζεται από αιγοπρόβειο γάλα.

Η κατασκευή του γίνεται ως ακολούθως :
Μέσα σε παραδοσιακό χαρτσί (ειδικό μεγάλο χάλκινο καζάνι) βράζεται το γάλα σε χαμηλή θερμοκρασία και μετά προσθέτεται η πυδκιά (ειδική σκόνη για να πήξει το γάλα). Μετά από μία περίπου ώρα το γάλα θα πήξει και ακολούθως γίνεται το κόψιμο και μάζεμα του σε ειδικά ταλάρια. Ακολουθεί η πίεση του χαλουμιού με τα χέρια για να αφαιρεθούν όλα τα υγρά από το υλικό. Μετά την πίεση του το υλικό που μένει τοποθετείται στο τυροσκάμνι (παραδοσιακό εργαλείο) και κομματιάζεται σε τεμάχια των 200 περίπου γραμμαρίων. Το υπόλοιπο υγρό που έμεινε στο χαρτσί ξαναζεσταίνεται σε ψηλή θερμοκρασία και παράγεται η αναρή. Η αναρή επιπλέει στο χαρτσί και ακολούθως μαζεύεται και τοποθετείται στη κουρούκλα (ειδικό λεπτό ύφασμα) μέχρι να στεγνώσει. Η αναρή τρώγεται φρέσκα με μέλι ή ζάχαρη. Ακολούθως κομματιάζεται, αλατίζεται και ξεραίνεται στον ήλιο για να χρησιμοποιηθεί μετά σαν τρίμμα στην κατασκευή διάφορων άλλων φαγητών.

Τα κομμάτια των χαλουμιών στη συνέχεια τοποθετούνται πίσω στο χαρτζί στο νορό (το υγρό που έμεινε) και ζεσταίνονται σε χαμηλή φωτιά μέχρι να ψηθούν. Η διαδικασία ψησίματος διαρκεί περίπου 60 με 90 λεπτά και καθ΄όλη την διάρκεια του ψησίματος τα χαλούμια πρέπει να ανακατεύονται με ειδική κουτάλα κατά διαστήματα. Όταν τα χαλούμια ψηθούν επιπλέουν στην επιφάνεια του χαρτζιού. Μετά το ψήσιμο τους τα χαλούμια τοποθετούνται ξανά στο τυροσκάμνι μέχρι να κρυώσουν και ακολούθως αλατίζονται και προσθέτονται διάφορα αρωματικά είδη όπως ο διόσμος. Μετά τοποθετούνται σε μεγάλα γυάλινα ή πλαστικά δοχεία. Μετά από δύο μέρες τοποθετείται ο ανάλογος νορός στα δοχεία αφού πρώτα αλατιστεί. Όσος νορός περισσέψει γίνεται τροφή για τα γουρούνια.

Με αυτό τον τρόπο το πατροπαράδοτο κυπριακό χαλούμι έρχεται στο σπίτι σας για να σας προσφέρει την μοναδική του γεύση.